แผ่นดินหวิดบ้านปงชัย อ.แม่เมาะ ความงามที่ธรรมชาติสรรค์สร้าง กับวิถีความเชื่อและความศรัทธาของชุมชน
หลังจากเริ่มปลดล็อคจากการแพร่ระบาดของโควิด-19 เมืองแม่เมาะกลับมามีชีวิตชีวาอีกครั้ง ในงาน “ท่องเที่ยวแผ่นดินหวิดและสรงน้ำพระธาตุขอุปคำ” ของชุมชนบ้านปงชัย ต.แม่เมาะ นี้ กลับมาคึกคักหลัง ร้างลาจากงานตามประเพณีมาหลายปี ด้วยแรงศรัทธาเพื่อขับเคลื่อนแผ่นดินหวิด ให้เป็นที่รู้จักมากยิ่งขึ้น จึงได้ร่วมมือร่วมใจกันจัดงานขึ้น เมื่อวันที่ 30 พฤษภาคม 2565 แรม 15 ค่ำ เดือน 6 ที่ผ่านมา ภายในงานมีกิจกรรมมากมายที่สะท้อนวิถีชีวิตของคนในชุมชน ตระการตาด้วยขบวนแห่เครื่องบวงสรวง การจ๊อย ซอ ด้วยภาษาและเครื่องดนตรีล้านนา พิธีจุดบอกไฟบูชาพระธาตุ การแข่งขันชกมวย การจำหน่ายสินค้าของร้านค้าภายในชุมชน
แผ่นดินหวิดบ้านปงชัย อ.แม่เมาะ มีเรื่องราวความเป็นมาที่น่าสนใจ โดยด้านธรณีวิทยา เกิดจากปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่ ลม น้ำ และการเคลื่อนตัวของผิวโลกทำให้เกิดการทรุดและแยกตัวของชั้นดิน ส่วนตำนานทางความเชื่อ มีเรื่องเล่าขานสืบต่อกันมาว่าเกิดจากภูเขาไฟระเบิด และบริเวณแผ่นดินหวิดมีฆ้องคำ กลองคำ อยู่ในถ้ำ มีผีกุมภัณฑ์ปกปักรักษาอยู่ คืนเดือนเพ็ญชาวบ้านมักได้ยินเสียงกลองเสียงฆ้องดังกังวาน ในปี 2482 ด้วยความศรัทธาชาวบ้านจึงได้ร่วมกันสร้างเจดีย์ทรายตรงกลางแผ่นดินหวิด ต่อมาในปี 2549 ได้มีการบูรณะเจดีย์องค์ใหม่ขึ้นมา ซึ่งก็คือ พระธาตุขอุปคำ ที่เป็นศูนย์รวมความศรัทธาและความเชื่อของคนในชุมชน
แผ่นดินหวิดบ้างปงชัย วิวดี เที่ยวได้ทั้งปี การเดินทางมาเยี่ยมชมนั้นไม่ยาก เส้นทางลาดยางไปจนถึงบริเวณแผ่นดินหวิดเลยทีเดียว ลงจากรถเดินเพียงไม่กี่ก้าวก็สามารถมองเห็นแผ่นดินหวิดและทิวทัศน์ที่งดงามได้แล้ว ส่วนใครที่จะไปสักการะพระธาตุขอุปคำ เดินไม่ถึง 5 นาทีก็ถึง ซึ่งเส้นทางที่ไปเดินง่ายสามารถชมธรรมชาติระหว่างทางไปด้วย ที่สำคัญหลังพระธาตุ มีมุมดีๆ สามารถมองเห็นวิวต้นไม้และภูเขาสวยๆ ที่รอผู้คนมาเยี่ยมชมและสัมผัส